Χειρουργική Διαβητικού Ποδιού

Το διαβητικό πόδι Ακτινογραφία

 Το διαβητικό πόδι

ορίζεται ο άκρος πόδος του ασθενούς με σακχαρώδη διαβήτη, ο οποίος επιπλέκεται με ιστικές νεκρώσεις, εξελκώσεις και γάγγραινα. Η επιμόλυνση των ελκών με ή χωρίς οστεομυελίτιδα είναι ο κύριος λόγος ακρωτηριασμού των ασθενών αυτών.

Δυο βασικές παθολογικές καταστάσεις μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία του διαβητικού ποδιού, η περιφερική αγγειοπάθεια των μεγάλων και μικρών αγγείων καθώς και η περιφερική νευροπάθεια. Η δεύτερη οφείλεται σε ποσοστό 30-50% για τη εμφάνιση ελκών.

Τα έλκη αυτά εμφανίζονται χαρακτηριστικά σε περιοχές αυξημένης πίεσης του ποδιού όπως είναι οι κεφάλες των μεταταρσίων, η πτέρνα και οι μεσοφαλαγγικές αρθρώσεις . Η περιφερική νευροπάθεια οδηγεί σε παραμορφώσεις του ποδιού, όπως είναι ο βλαισός μέγας δάκτυλος, σφυροδακτυλία, κοιλοποδία και βλαισοπλατιποδία και η νευροοστεοπάθεια Charcot.

Η χειρουργική του διαβητικού ποδιού

Η χειρουργική του διαβητικού ποδιού πέραν από την επαναιμάτωση της ισχαιμικής περιοχής εστιάζει και στην επανορθωτική των παραμορφώσεων αυτών ανάλογα με την κλινική εικόνα του ασθενούς.

Κατηγορία Ι ( Elective) : επεμβάσεις αποκατάστασης επώδυνων παραμορφώσεων σε διαβητικούς ασθενείς χωρίς νευροπάθεια ή έλκη

Κατηγορία ΙΙ (Prophylactic) : επεμβάσεις για την αποφυγή δημιουργίας ελκών σε διαβητικούς ασθενείς με νευροπάθεια αλλά επί απουσίας ελκών

Κατηγορία ΙΙΙ ( Curative) : επεμβάσεις για την επούλωση ελκων σε διαβητικους ασθενεις με νευροπαθεια

Κατηγορία ΙV (Emergent) : επεμβάσεις για την άμεση αντιμετώπιση επιμολυσμενων ελκων με ή οστεομευελιτιδα

Η κατηγορία Ι έως ΙΙΙ περιλαμβάνει επεμβάσεις όπως οστεοτομίες, τενοντοτομίες, επιμήκυνση του Αχιλλείου τένοντα κτλ. Η κατηγορία ΙV περιλαμβάνει επεμβάσεις επειγουσας αντιμετώπισης της λοίμωξης του διαβητικού ποδιού όπως είναι η εσχαρεκτομή και ακρωτηριασμό. Η μη επείγουσες επεμβάσεις μπορούν να διενεργηθούν υπο τοποπεριοχική αναισθησία. Κυριος στόχος είναι η μείωση της πίεσης στις περιοχές του ποδιού με προδιάθεση για δημιουργία ελκών, το λεγόμενο “off loading”. Μετεγχειρητικά ο ασθενής θα πρέπει για 3-4 εβδομάδες να φοράει ειδικό νάρθηκα προς αποφυγή άσκησης βάρους στην περιοχή αυτή.

Κατηγορίες χειρουργικής διαβ. ποδιού
Διαβητικό πόδι με έλκος (μπλέ βέλος)βέλος και επικείμενη επιμόλυνση
Εικόνα 1 (Α-Γ) : Διαβητικό πόδι με έλκος (μπλέ βέλος)βέλος και επικείμενη επιμόλυνση. Χαρακτηριστική είναι η δημιουργία συριγγίου με την πύλη εισόδου να βρίσκεται πελματιαία σε σημείο αυξημένης πίεσης, κεφαλή δεύτερου μεταταρσίου (κίτρινο βέλος).
Εικόνα
Τυπική εικόνα αρχόμενης οστεομυελίτιδας με μερικό εξάρθρωμα της μεταταρσοφαλαγγικής αρθρωσης του 2ου δάκτυλου
Εικόνα 2: Τυπική εικόνα αρχόμενης οστεομυελίτιδας με μερικό εξάρθρωμα της μεταταρσοφαλαγγικής αρθρωσης του 2ου δάκτυλου.
Μικροχειρουργική εκτομή του έλκους και του συριγγίου
Εικόνες 3 (Α-Ε) : Μικροχειρουργική εκτομή του έλκους και του συριγγίου. Τομή στη ραχιαία επιφάνεια του ποδιού με αφαίρεση της κεφάλης του 2ου μεταταρσίου με οστεοτόμο τυπου colibri.
Μετεγχειρητική εικόνα με πλήρη επούλωση της πληγής έπειτα από 6 εβδομάδες.
Εικόνα 4 ( Α-Δ) : Μετεγχειρητική εικόνα με πλήρη επούλωση της πληγής έπειτα από 6 εβδομάδες.

Πηγη εικόνων: Surgical Reconstruction of the diabetic foot and ankle, 2nd edition- Thomas Zgonis

Χατζαντώνης Γεώργιος , MD
Αγγειοχειρουργός
Εξειδικεύμενος χειρουργός διαβητικού ποδιού