Βήμα 6ο: Έλεγχος αιμάτωσης, διαγνωστική αγγειογραφία και αποκατάσταση κυκλοφορίας
Ασθενείς με περιφερική αγγειακή νόσο και γάγγραινα έχουν 40% πιθανότητα να χάσουν το άκρο τους μέσα στους πρώτους 6 μήνες μετά την εμφάνιση της γάγγραινας. Εάν μάλιστα οι ασθενείς πάσχουν από διαβήτη που προκαλεί απόφραξη των αρτηριών κάτω από το γόνατο (βουλωμένα αγγεία), τότε η πιθανότητα ακρωτηριασμού αυξάνει δραματικά. Σε όλες τις περιπτώσεις, η σωστή προσέγγιση είναι η διενέργεια triplex αρτηριών των ποδιών. Εάν τα ευρήματα υποδεικνύουν την παρουσία αγγειακής νόσου (βουλωμένες αρτηρίες) τότε θα πρέπει να γίνει υποχρεωτικά διαγνωστική αγγειογραφία. Η στρατηγική μας σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η προσπάθεια διάνοιξης των αγγείων με τις νέες ελάχιστα επεμβατικές ενδαγγειακές τεχνικές (αγγειοπλαστική, αθηροτόμος, στεντ κτλ) που είναι διαθέσιμες στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Σε περιπτώσεις που η ενδαγγειακή χειρουργική δεν είναι η κατάλληλη θεραπεία, τότε ακολουθεί η τοποθέτηση χειρουργικού bypass, κατά προτίμηση με φλέβα του ποδιού.
Βήμα 7ο: Κάλος στο πέλμα (πατούσα) / Έλκος στο πέλμα (πατούσα) του ασθενούς
Η αυτόνομη νευροπάθεια οδηγεί σε διαταραχές της αιμάτωσης σε επίπεδο τριχοειδών οδηγώντας σε ξερό και σπασμένο δέρμα στο πέλμα (πατούσα) καθώς και πολλές ραγάδες στην πτέρνα (φτέρνα). Εξαιτίας της πίεσης που ασκείται στο δέρμα κατά το περπάτημα, ανοίγει το δέρμα με αποτέλεσμα να εισέρχονται βακτήρια και να μολύνουν τοπικά το έλκος που δημιουργείται. Η αλλοίωση της βιομηχανικής του ποδιού μπορεί να οδηγήσει σε αλλοιώσεις των αρθρώσεων, αποδυνάμωση των μυών και αλλαγή του κέντρου στήριξης του βάρους του ποδιού. Εάν ο ασθενής δε λάβει τα κατάλληλα μέτρα προστασίας (πελματογράφημα, τοποθέτηση ειδικού παπουτσιού, φροντίδα του δέρματος και συχνός ποδολογικός έλεγχος) τότε η νευροπάθεια αυτή προδιαθέτει σε νέκρωση του δέρματος από δυσανάλογη πίεση και ανοιχτή πληγή (έλκος). Τέλος, η διαβητική νευροπάθεια, όπου ο ασθενής δεν αισθάνεται πόνο, οδηγεί σε συνεχείς μικροτραυματισμούς και λοιμώξεις και αυξάνει δραματικά την πιθανότητα λοίμωξης και δημιουργίας έλκους. Δυστυχώς, η νευροπάθεια στους διαβητικούς είναι υπεύθυνη για την επανεμφάνιση ελκών, την αποτυχία των θεραπειών και την εμφάνιση της λεγόμενης αρθροπάθειας Charcot.
Βήμα 8ο: Βελτίωση του έλκους
Το μέγεθος του έλκους θα πρέπει να ελέγχεται σε κάθε κλινική εξέταση ώστε να αξιολογείται η πρόοδος στη σύγκλειση του δέρματος. Έρευνες έχουν δείξει ότι εάν το μέγεθος ενός έλκους μειωθεί κατά 50% στις πρώτες 4 εβδομάδες , είναι πολύ πιθανό να κλείσει τελείως στους επόμενους 3 με 4 μήνες. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει πρόοδος στην επούλωση του έλκους τότε θα πρέπει να πραγματοποιείται νέα αξιολόγηση της κατάστασης ώστε να αποκλειστούν ένας ή περισσότεροι από τους παρακάτω λόγους:
Α) επανεμφάνιση ισχαιμίας (κακή κυκλοφορία στα πόδια) Β) εμφάνιση μικροοργανισμών με αντίσταση στις χορηγούμενες αντιβιώσεις Γ) ελλιπής χειρουργικός καθαρισμός του έλκους και Δ) ανεπιτυχής ή λάθος αποφόρτιση του έλκους
Βήμα 9ο: Παρακολούθηση ασθενών με διαβητικό πόδι
Μετά την πλήρη επούλωση του έλκους, 40% των ασθενών θα επανεμφανίσουν το έλκος μέσα στο πρώτο χρόνο και σχεδόν στα 2/3 των ασθενών το έλκος θα επανεμφανιστεί μέσα στα πρώτα 3 χρόνια. Επειδή ακριβώς ο κίνδυνος επανεμφάνισης είναι πολύ υψηλός, είναι πιο σωστό να ενημερώνεται ο ασθενής πως το διαβητικό έλκος δεν επουλώνεται αλλά βρίσκεται σε «ύφεση». Η Athens Diabetic Foot Team έχει ιδρύσει ένα πρόγραμμα σχεδιασμένο για διαβητικούς ασθενείς με έλκη σε «ύφεση», το οποίο περιλαμβάνει συχνές επισκέψεις των ασθενών (κάθε 2 με 3 μήνες) από τον wound manager της κλινικής, έλεγχο για τη διατήρηση της αποφόρτισης του ποδιού με ειδικά παπούτσια και σόλες παπουτσιών καθώς και μικροεπεμβάσεις ώστε να αντιμετωπίζονται οποιεσδήποτε αλλοιώσεις των αρθρώσεων που μπορεί να εμφανίζονται. Τέλος, ο θεράπων αγγειολόγος κάνει συχνό έλεγχο των αγγείων του ποδιού και σε περίπτωση εμφάνισης προβλημάτων με την κυκλοφορία του αίματος, θα πρέπει να αποκαθίσταται έγκαιρα η αιμάτωση των ποδιών.
Για περισσότερες πληροφορίες, στείλτε μας μέσω κινητού την εικόνα του ποδιού σας για μια δεύτερη γνώμη από την Athens Diabetic Foot Team στην ιστοσελίδα μας.
Τηλ. Επικοινωνίας: 210 6862658 & 210 6862630
24h Hotline: 6970353515